Thị trường chứng khoán mang lại nhiều cơ hội cho các nhà đầu tư để sinh ra lợi nhuận, tạo thu nhập thụ động nhưng cũng không ít rủi ro. Bởi thị trường đầy biến động, chịu tác động từ nhiều yếu tố. Là một F0 muốn tham gia thị trường, bạn cần nắm vững 7 bước cơ bản đầu tư chứng khoán để mang lại hiệu quả đầu tư.
1. Tìm hiểu về các sản phẩm chứng khoán
Khi nói về chứng khoán nhiều bạn sẽ nghĩ ngay đến cổ phiếu, là những biến động giá lên giá xuống. Thực chất cổ phiếu chỉ là một phần của chứng khoán. Trong chứng khoán được chia thành nhiều loại như sau:
a. Cổ phiếu
Cổ phiếu là sản phẩm chứng nhận cổ phần của công ty, đại diện cho một phần sở hữu công ty. Lợi nhuận khi đầu tư cổ phiếu đến từ 2 phần: Sự tăng giá cổ phiếu, tức là mua rẻ và bán ra khi giá lên cao và đến từ cổ tức do công ty chi trả hằng năm.
Để kiếm lời từ cổ phiếu đòi hỏi nhà đầu tư phải có kiến thức trong việc phân tích thị trường.
b. Trái phiếu
Trái phiếu là sản phẩm do công ty hoặc chính phủ phát hành để vay tiền từ nhà đầu tư. Khi bạn mua trái phiếu đồng nghĩa với việc cho công ty đó vay tiền và bạn sẽ được trả lãi dựa trên số tiền cho vay với lãi suất cố định trong một thời gian xác định.
Lợi nhuận của trái phiếu là tiền lãi, đây là khoản thu cố định mà không dựa vào tình hình kinh doanh của đơn vị phát hành trái phiếu. Việc đầu tư vào trái phiếu an toàn hơn cổ phiếu, trong trường hợp công ty phá sản phải ưu tiên trả nợ cho trái chủ trước.
c. Chứng chỉ quỹ
Chứng chỉ quỹ là sản phẩm đầu tư gián tiếp vào cổ phiếu hoặc trái phiếu, bạn không tự mình lựa chọn đầu tư vào mã cổ phiếu hay trái phiếu mà sẽ góp tiền vào quỹ đầu tư của một công ty quản lý quỹ.
Quỹ đầu tư được thành lập từ sự góp vốn của nhiều nhà đầu tư giống bạn, quản lý bởi công ty quản lý quỹ được Ủy ban nhà nước cấp phép hoạt động, có các chuyên gia, nhà đầu tư chuyên nghiệp sử dụng khoản vốn này để đầu tư giúp bạn.
Lợi nhuận thu về được chia theo tỷ lệ vốn góp của nhà đầu tư, dựa trên số chứng chỉ quỹ mà nhà đầu tư nắm giữ. Chứng chỉ quỹ có thể bán được bất cứ lúc nào, thông thường giữ càng lâu thì khi bán ra phí giao dịch sẽ càng giảm.
Với chứng chỉ quỹ thì nhà đầu tư không nhất thiết phải là chuyên gia tài chính, không mất nhiều thời gian nghiên cứu thị trường.
d. Chứng khoán phái sinh
Là sản phẩm dành cho những nhà đầu tư chuyên nghiệp vì nó phức tạp và có rủi ro rất lớn nhưng là công cụ kiếm lời nhanh nhất, nhiều nhất trên thị trường chứng khoán.
Bản chất chứng khoán phái sinh cho phép nhà đầu tư đặt cược vào một tài sản cơ sở như nông sản, hàng hoá, kim loại,… hoặc công cụ tài chính như cổ phiếu, trái phiếu.
Hiện tại ở Việt Nam có 2 loại chính là:
– Hợp đồng tương lai chỉ số cổ phiếu VN30.
– Hợp đồng tương lai trái phiếu chính phủ.
2. Xác định mục tiêu và khả năng chấp nhận rủi ro
Đây là bước quan trọng để định hình hành trình đầu tư của bạn. Bạn cần tự hỏi mục tiêu đầu tư của mình là gì? Là nhà đầu tư ngắn hạn, trung hạn hay dài hạn.
Bạn cần xác định mức độ rủi ro mà bạn sẵn lòng chấp nhận để đảm bảo chiến lược đầu tư. Nó có phản ánh đúng mong muốn và tính cách tài chính của bạn hay không? Bạn là nhà đầu tư mạo hiểm hay tránh rủi ro?
Quá trình này không chỉ giúp bạn hiểu rõ hơn về động cơ đằng sau quyết định đầu tư của mình mà còn là cơ hội để xây dựng một chiến lược đầu tư linh hoạt và hiệu quả.
3. Mở một tài khoản giao dịch chứng khoán
Hiện tại việc mở một tài khoản chứng khoán rất đơn giản, bạn chỉ việc tải ứng dụng hoặc truy cập vào website của công ty chứng khoán, chuẩn bị CCCD và điện thoại di động nhận mật khẩu OTP. Nhập các thông tin cơ bản như: Họ tên, số điện thoại, email,… Bên cạnh đó, bạn cần cung cấp thông tin tài khoản ngân hàng để nhận chuyển tiền từ tài khoản chứng khoán khi muốn rút tiền.
Sau khi tạo tài khoản thành công, công ty chứng khoán sẽ yêu cầu hoàn tất thêm hồ sơ để cập nhật đầy đủ tính năng cho tài khoản.
4. Lập danh mục các mã chứng khoán muốn đầu tư
Phải xác lập danh mục đầu tư của bạn, bạn muốn mua cổ phiếu của doanh nghiệp nào, theo dõi và chờ thời điểm thích hợp.
Bạn nên tham khảo chiến lược:”Chọn rừng rồi mới chọn cây” để có cho mình một danh mục đầu tư tối đa hóa được lợi nhuận.
Việc lựa chọn loại cổ phiếu nào cần nhiều thời gian để phân tích, nghiên cứu kĩ doanh nghiệp về các báo cáo, dự án phát triển, tầm nhìn, chiến lược kinh doanh…Vị thế của doanh nghiệp trong ngành có cạnh tranh được với đối thủ nào không? Kiểm tra các chỉ số tài chính của doanh nghiệp như doanh thu, lợi nhuận, tỷ suất sinh lời, tỉ lệ tăng trưởng,… Đánh giá năng lực của nhà lãnh đạo, khả năng quản lý tài sản của doanh nghiệp, định giá cổ phiếu hợp lý so với giá trị thật trên thị trường. Để hiểu rõ chi tiết và phân tích được các chỉ số tài chính, bạn có thể tham khảo Phân tích tài chính doanh nghiệp của DHE ACADEMY do Chuyên gia Lê Nguyên Phú trực tiếp hướng dẫn.
5. Tìm thời điểm đầu tư thích hợp
Sau khi bạn thực hiện phân tích và có cho mình một danh mục đầu tư, bạn cần phải theo dõi và xem xét bây giờ có phải thời điểm thích hợp để mua hay không? Giá cổ phiếu đang thấp hay cao? Để biết được khi nào là thời điểm mua để đầu tư phù hợp, nhà đầu tư có thể dựa vào 2 phương pháp phổ biến là phân tích cơ bản và phân tích kỹ thuật:
– Phân tích cơ bản là phương pháp đo lường giá trị nội tại của chứng khoán bằng cách kiểm tra các nhân tố cơ bản có tác động hoặc làm thay đổi đến giá cổ phiếu. Có thể xem xét và phân tích báo cáo tài chính của doanh nghiệp, sự kiện, tin tức về ngành và nền kinh tế. Từ đó dựa vào các chỉ số ROA, ROE, EPS,… để xác định giá trị nội tại của cổ phiếu doanh nghiệp.
– Phân tích kỹ thuật là phương pháp phân tích chuyển động giá, khối lượng giao dịch và sử dụng dữ liệu này để dự đoán biến động giá trong tương lai (thường có tính quy luật) để xác định thời điểm mua vào và bán ra của chứng khoán.
6. Đặt lệnh mua chứng khoán
7. Theo dõi thị trường, chốt lời/cắt lỗ khi cần thiết
Sau khi đặt lệnh mua, bạn cần phải theo dõi thị trường để quyết định các hành động tiếp theo, tiếp tục giữ hay bán cắt lỗ, tiếp tục giữ đến giá mục tiêu hay chốt lời. Nên nhớ, bạn sử dụng phương pháp nào để mua thì sử dụng phương pháp đó để xác định giá mục tiêu, xác định điểm bán hoặc điểm chốt lỗ. Mỗi phương pháp sẽ có tư duy nền tảng khác nhau và cần tuân thủ theo phương pháp bạn đã xác định từ đầu.
Ngoài 7 bước cơ bản đầu tư chứng khoán đã kể trên, bạn cũng cần nắm rõ một số nguyên tắc đầu tư thành công:
Chỉ đầu tư vào lĩnh vực hiểu biết: Nhà đầu tư chỉ nên mua cổ phiếu/trái phiếu của các công ty phát hành mà bạn hiểu về cơ hội, tiềm năng phát triển trong tương lai của doanh nghiệp.
Mua thấp – bán cao: Đây là nguyên tắc cơ bản mà các nhà đầu tư mong muốn để thu lợi nhuận. Tuy nhiên, nguyên tắc này không dễ đạt được, đôi khi bạn cần chấp nhận thua lỗ ở chu kì đi xuống của cổ phiếu/trái phiếu. Vì vậy, nhà đầu tư cần theo dõi thị trường, các dấu hiệu xuống hoặc lên để chốt lời – cắt lỗ hợp lý.
Hiểu về thị trường chứng khoán: Tìm hiểu kỹ về thị trường, phân tích đánh giá về cách đầu tư. Đánh giá các yếu tố ảnh hưởng đến thị trường, phân tích biến động, lựa chọn thời điểm mua phù hợp…
Giữ tâm lý ổn định: Nhà đầu tư cần giữ một cái đầu lạnh. Không bị ảnh hưởng bởi những biến động ngắn hạn, ảnh hưởng đến chiến lược đầu tư. Tránh đầu tư theo tâm lý đám đông.
Đa dạng hóa danh mục đầu tư để giảm thiểu rủi ro: Nhà đầu tư không nên tập trung duy nhất vào một loại chứng khoán hay một ngành, một doanh nghiệp. Nên phân bổ và điều chỉnh mức vốn để đa dạng hóa kênh đầu tư, giảm thiểu rủi ro.
Rủi ro là tối thượng không phải là lợi nhuận: Nhà đầu tư cần tỉnh táo, đánh giá và kiểm soát rủi ro ở mức thấp nhất… Lúc này lợi nhuận sẽ tự động kéo đến.
Trên đây là 7 bước cơ bản đầu tư chứng khoán dành cho người mới bắt đầu và một số nguyên tắc bạn cần nắm trước khi tham gia vào thị trường chứng khoán. DHE ACADEMY hy vọng bài viết này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin bổ ích, giúp bạn xây dựng cho mình chiến lược và mục tiêu đầu tư hiệu quả.
